یکشنبه ۴ مهر ۱۴۰۰
اثر ادبی سخنی است که به جهت تاثیرگذاری از مرز سخنان عادی فراتر می‌رود. مردم این‌گونه آثار را ضبط می‌کنند و حتی به نسل‌های بعد از خود انتقال می‌دهند، چرا که خواندن یا شنیدن آن در دل‌ها احساس شادی و غم ایجاد می‌کند و موجب دگرگونی افراد می‌شود.
کارگران دریا یکی از مشهور‌ترین آثار ادبی جهان به قلم ویکتور هوگو، نویسنده‌ی فرانسوی است. نویسنده یک سال پیش از نگارش این کتاب به‌شدت در معرض اتهام و اذیت‌های سیاسی بود، پس برای فرار از مشکلات به جزیره‌ای زیبا به‌نام گرنسی پناه برد. در آن دوران افسانه‌ها و داستان‌هایی که ویکتور هوگو از بومی‌های آن جزیره می‌شنید تبدیل به منبع الهامی برای نوشتن این اثر بزرگ و حماسی شد. در نتیجه، نگارش این داستان به دوران شکوفایی ویکتور هوگو باز‌می‌گردد و دارای مفاهیم و درون‌مایه‌های ارزشمندی از جمله تضاد جوشیده از علایق و موقعیت‌ها، نوعی جوانمردی آرمانی و نیز تقابل روشنایی و تاریکی است. او این مفاهیم را با عناصری که در آن دوران حائز اهمیت بود یعنی برتری ماشین و برخورد‌های انسان با طبیعت در هم آمیخت.
نویسنده در رمان کارگران دریا همان‌طور که از او انتظار می‌رود به زیبایی تمام به شخصیت‌پردازی و تصویر‌سازی پرداخته است، به گونه‌ای که خواننده تنها با خواندن می‌تواند تک تک جزئیات را در ذهن خود تجسم کند. این رمان به جای تحمیل باورها مخاطب را به تأمل و تفکر دعوت می‌کند. داستان کتاب از جایی شروع می‌شود که شخصی به‌نام لوتیری برای نجات کشتی خود از غرق شدن به ناچار اعلام می‌کند که هر کسی که بتواند از این امر جلوگیری کند می‌تواند با برادر‌زاده‌ی او ازدواج کند که دختری به‌نام دروشت است. در این بین ژیلیات پیش قدم می‌شود. ژیلیات صیادی گوشه‌گیر و اهل مطالعه است که محبوبیت چندانی بین مردم شهر ندارد زیرا در خانه‌ای زندگی می‌کند که همه آن‌را جن زده می‌دانند. او مدت‌هاست که عاشق دروشت و در آرزوی وصال است. ژیلیات در راه عشق جان خود را کف دست می‌گیرد و هزاران بار با مرگ گلاویز می‌شود؛ اما چون فکر رسیدن به دروشت را در سر دارد از این خطر‌ها هراسی ندارد. در نهایت، تلاش بی‌وقفه‌ی او به ثمر می‌رسد و موفق می‌شود که موانع را کنار بزند. او بی‌خبر از همه جا خیال وصال یار را در سر می‌پروراند و خیال‌بافی می‌کند غافل از این‌که دروشت خود عاشق کشیشی به‌نام اینزر است. ناگفته نماند که ژیلیات پیش از این اینزر را در حالی پیدا می‌کند و از غرق شدن نجات می‌دهد که بر روی تخته سنگی به خواب رفته است و جز و مد دریا او را به زیر آب می‌کشاند.
ماشین‌های جهان نو در این کتاب نشانه‌ی حرکت به سوی زندگی مدرن است و این موضوع برای عموم جامعه امری ترسناک محسوب می‌شود. رمان کارگران دریا داستان از خود گذشتگی است و آن‌چنان غمی در بطن کتاب نهفته است که مشابه آن را در هیچ یک از آثار هوگو نمی‌توان یافت. این رمان با شیرینی همانند یک افسانه آغاز می‌شود و با تلخی مثل یک کابوس به پایان می‌رسد؛ اما نمی‌توان منکر داستان جذابش شد. شخصیت اصلی تمام رمان‌های ویکتور هوگو همواره شخصی است که در انسانیت و فداکاری همتایی ندارد و یک عاشق به تمام معنا است. در این اثر هم درست مانند سایر آثار شاهد چنین شخصیتی هستیم که ژیلیات نام دارد. او خیلی مورد توجه و محبت مردم قرار نمی‌گیرد؛ اما چیزی از ارزش درونی‌اش کم نمی‌شود و درون مایه‌ی او همچون آینه صاف و روشن است. ژیلیات در واقع همان ژان وال ژان یا کازیمودو‌ی رمان‌های دیگر است که ذاتش با وجود تمام مشکلات همچنان منزه باقی مانده و شخصیتش با از خود گذشتگی در هم آمیخته است.
رمان پر‌طرفدار کارگران دریا در ایران به دست اردشیر نیکپور ترجمه شده و انتشارات امیرکبیر آن را منتشر کرده است. قلم جذاب ویکتور هوگو و ترجمه سلیس اردشیر نیکپور موجب می‌شود که این کتاب در کشورمان هم خوانندگان زیادی را به خود جذب کند.
ممنونم. بهره بردم.