پچپچه‌ی ساحران، جادوی مجاز مرسل

یکی از تأثیرات اصلی داستان مدرن، در لحظه خواندن آن، به نظرم ایجاد حسی در مخاطب است که آن را «حس وقوع در لحظه» می‌نامم. داستان خوب چنان تأثیری روی خواننده می‌گذارد که انگار واقعه در همین لحظه خواندن دارد اتفاق می‌افتد و هر چه که هست همین حالاست و همین جا؛ و به همین دلیل خواننده هیجان‌زده کتاب را ورق می‌زند. مطلوب نویسنده‌ی داستان آفرینش دنیایی است زنده، دنیایی که در شخصیت‌های داستان تأثیر بگذارد، و آن‌ها را وحشت‌زده، مهربان، شاد یا غمگین کند. داستان‌نویس می‌خواهد عواطف و اندیشه‌های شخصیت‌های داستانش را به خواننده منتقل کند، می‌خواهد دنیایی بیافریند که في‌نفسه موجود باشد. کاتبی همچون امیر مسعود بهادرخان داستان «دیوان سومنات» ابوتراب خسروی که غزلی به هیبت پروانه‌ای زیبا و رنگین می‌نویسد که از سطرهای کاغذ پر می‌کشد تا پروانه‌ای دیگر بی‌جفت نماند، پروانه‌ای که پرنده خیال شاعر را طلب می‌کند.