کتابی که در دست دارید، بخشی از تحقیقاتی است که در دهه ی ۵۰ شمسی با عنوان «طرح اینده نگری، انجام شد. گذشت سالیان متمادی از زمان انجام این تحقیقات، ارزش های آن را بیش از پیش آشکار کرد. این تحقیق از اولین نظرسنجی های ملی در کشور است و اطلاعات منحصر به فرد تجربی از نگرش مردم در دهه ی ۵۰ شمسی به دست می‌دهد، و نشان می‌دهد که چگونه در زیر پوست جامعه، جریان دینی در حال رشد بود. برای ما که در سال‌های بعد از این تحقیق، شاهد انقلاب بوده ایم، شاید جای شگفتی باشد که چگونه چنین علامت‌هایی دیده و صدای جامعه ای که در این تحقیق پژواک یافته بود، شنیده نشـد. این تحقیق هم از فضـل تقـدم در میان پیمایش های اجتماعی برخوردار است و هـم به خاطر تصویری که از وضعیت نگرشی آن روزگار ارائه می کند، دارای اهمیت است. علاوه بر آن باید به پیوند دیدگاه‌های نظری و تحقیق تجربی اشاره کنیم که «آینده نگری» به آن توجه جدی داشت. اکنون که چهار دهه از زمان انجام این تحقیق می گذرد، در موقعیتی قرار داریم که با فاصله ی عاطفی به نتایج بنگریم و تفسیری دقیق تر از شیوه ی واکنش ذهنی و رفتاری جامعه به «نوسازی» ارائه کنیم. توضیح یک حادثه روی داده با استفاده از یافته‌های یک پژوهش، تمرینی برای شیوه ی خواندن پژوهش است. شاید این شیوه ی بازخوانی در خود نکته‌های آموزنده ای داشته باشـد که چگونه می توان یافته‌های یک تحقیق را تفسیر کرد و از انکار یا پذیرش کلی تحقیق پرهیز گرد و یافته‌های ناسازگار با شناخت متعارف را جدی گرفت.