این کتاب مجلد دوم و شامل بیش از ۴۰ نوشته درس گفتار و گفت وگوی شادروان کریم امامی (۱۳۱۱-۱۳۸۴ش) است که مقارن با نخستین سالگرد درگذشت او انتشار می‌یابد. امامی مترجمی امین، دقیق، نکته شکاف، مسئول و معتقد به تحقیق در کار ترجمه بود. اشتغال ذهنی دیرپا و عمیقش به مسائل ترجمه، و به ویژه «ترجمه دقیق»، با برداشت و تعریف خاص خود او از اینگونه ترجمه، که با گذشت سال‌ها در آن تجدید نظر هم می‌کرد، در نوشته ها و گفت و گوهایی در این جلد آشکار است. او در سالهای نخستین آغاز به کارش به صراحت خود را از «مؤمنان به مذهب ترجمه دقیق» می‌خواند که «حتی پس و پیش شدن واوی را گناه» می‌دانند (از پست و بلند ترجمه، ج ۱، ص ۴۸) ترجمه میرزا حبیب اصفهانی از حاجی بابا را می ستود (← مقاله در باب ترجمه عام فهم و خاص پسند حاجی بابا در همان کتاب ص ۳۵-۶۳). ذوق هنری و حس نیرومند زبانیش ارزشهای بیشمار ترجمه این کتاب را بر او عیان ساخته بود.