برای اینکه اعتبار تامل به‌نحوی منحصربه‌فرد محدود شود، به چیزی بیش از این نیاز نیست: مسلم است که پی‌یر مرا منزجر می‌کند، اما اینکه من از او نفرت داشته باشم مشکوک است و تا همیشه مشکوک خواهد ماند. تصدیق یقینی این امر تا بی‌نهایت، فراتر از قدرت تامل است. طبیعی است که نباید از اینجا نتیجه گرفت که نفرت فرضیه‌ای صرف و مفهومی تهی‌ست: نفرت ابژه‌ای واقعی است که من از طریق «زیسته»ها درک‌اش می‌کنم، اما این ابژه متعال از آگاهی است و سرشت وجودش مستلزم «قابل‌تردید» بودن‌اش است. بنابراین، تامل قلمرویی یقینی دارد و قلمرویی تردیدآمیز، حوزه‌ای از بداهت‌های تام و حوزه‌ای از بداهت‌های ناقص. تامل ناب (که با وجود این، الزاما پدیده‌شناسانه نیست) به داده می‌چسبد و از آن فراتر نمی‌رود و هیچ ادعایی در مورد آینده ندارد.

صفحه 76