آثار ماشادو د آسیس
داستانهای ماشادو به طور کلی به دو دوره تقسیم می شود: داستانهایی که پیش از سال ۱۸۸۰ نوشته شده اند و داستانهایی که بعد از این سال به نگارش درآمده اند. کارهای اولیهی ماشادو اغلب در ردهی رمانتیک جای می گیرند، اما داستانهایی که بعدها نوشت بیش تر در قالب رئالیسم روانشناختی اند. اوگوستو میر، نویسندهی برزیلی، این تقسیم بندی را تأیید می کند و تکامل مداوم آثار ماشادو را مشابه روند داستان نویسی هرمان ملویل تا پیش از موبی دیک می داند. این تشبیه را می توانیم معتبر بشماریم. تحول ناگهانی مضمون و تکنیک در خاطرات پس از مرگ براس کوباس ( ۱۸۸۰)، یعنی اولیـن رمان بزرگ او، و نیز در کارهای پراکنده( ۱۸۸۲)، اولین مجموعه از پنج مجلدی که دربرگیرندهی بهترین آثار اوست، به هیچ روی در رمانها و داستانهای اولیهی ماشادو دیده نمی شود. کیفیت ممتاز شصت و سه داستان این پنج مجموعه با کار هیچ یک از نویسندگان داستان کوتاه در برزیل، در گذشته یـا امـروز، قابل قیاس نیست.