سینمای تجاوز وسینماگران متجاوز
شاید شیطان

در گذشته تجاوز جنسی معنای مشخصی داشت. فقط جنبه فیزیکی داشت و تهدید و تطمیع و آزارهای کلامی از مصادیق تجاوز به حساب نمی‌آمد. سینمای ایران نیز معمولا با همین نگاه به سراغ این موضوع می‌رفت که از چند جهت مضمونی طلایی برای سینمای ایران بود. هـم برانگیزاننده بود و طیفی از مخاطبان را جلب می‌کرد و فروش فیلم را بالا می‌برد، هم فیلم‌سازان با نفی تجاوز و دفاع از ناموس، اعتماد خانواده‌ها و اخلاق گرایان را جلب می‌کردند.

بهزاد عشقی

تنهای بی سنگ صبور

اگر که هیچ کس نیومد | سری به تنهاییت نزد
اما تو کوه درد باش | طاقت بیار و مرد باش
(از ترانه های سنتوری)

لامینور در حاشیه شکل گرفت و ادامه یافت و در حاشیه به نمایش عمومی رسید. توقیف سنتوری در سال ١٣٨٦، داریوش مهرجویی را به افسردگی و سرخوردگی عمیقی فرو برد که عملا نتوانست پس از آن تجربه تلخ به دوران باشکوه گذشته‌اش بازگردد. شبیه لج کردن با پیشینه غرورآمیزش، جدی نگرفتن فیلم سازی، بی‌خیالی و خود فراموشی و چه بسا خودزنی. آسمان محبوب، نارنجی پوش و اشباح، ناکام وناامیدکننده بودند؛ هرچندهمچنان ردپای گذشته استاد عالی مقام در جاهایی از همان فیلم‌ها هم معلوم بود اما خبری از هامون و پری و لیلا و درخت گلابی و سنتوری نبود. دلایل دیگری هم در تحلیل این وضعیت مطرح بود و هست که چون به زندگی شخصی‌شان مربوط است، واردش نمی‌شوم. اما بیش از همه به نظرم واکنشی دردناک بود به بلاهایی که پس از ساخت سنتوری بر سر سازنده‌اش آمد و امکان بازآفرینی دوران سپری شده را به ایشان نداد (ونمی دهد؟). با این وجود، چنان آثار معتبری در کارنامه‌شان هست و آن قدر به اعتبار فرهنگ و هنر این سرزمین افزوده که اگر در ادامه هم، همچنان فیلم‌های متوسطی بسازد، احترام و منزلت‌شان پابرجاست.

صفحه ۴۴

مشاهده و خرید نسخه‌های مجله فیلم امروز