کتاب ماجراهای نقاشی ها

معرفی کتاب ماجراهای نقاشی ها

چه چیزی در یک تابلو نقاشی ما را متوقف می‌کند و وامی‌دارد تا بیش از دیگر آثار به آن بنگریم؟ دانیل آراس، مورخ هنر برجسته فرانسوی، معتقد است در برخی آثار هنری «چیزی هست که می‌اندیشد، و بی‌کلامی می‌اندیشد.» کتاب ماجراهای نقاشی ها (با عنوان اصلی Histoires de peintures)، تلاشی برای شنیدن همین اندیشه بی‌کلام و دعوتی برای نگاهی نو به شاهکارهای تاریخ هنر است.

کتاب ماجراهای نقاشی ها یک تاریخ هنر متعارف نیست. در واقع، این اثر مجموعه‌ای از بیست و پنج گفتار رادیویی است که دانیل آراس در تابستان ۲۰۰۳ برای کانال فرهنگی رادیو فرانسه ارائه داد. به همین دلیل، متن کتاب به جای آنکه لحنی خشک و آکادمیک داشته باشد، سرشار از شور، هیجان و تسلط حیرت‌انگیز یک استاد در بداهه‌گویی است که گویی در حال هدیه دادن دانش خود به شنوندگانش است.

رویکرد کتاب ماجراهای نقاشی ها

ساختار کتاب ماجراهای نقاشی‌ها نه بر اساس کرونولوژی یا مکاتب هنری، بلکه بر پایه بیست و پنج «ماجرا» یا موضوع مشخص شکل گرفته است. هر فصل، مانند یک کارگاه تحلیلی، به یک اثر، یک هنرمند، یا یک مفهوم کلیدی در تاریخ نقاشی می‌پردازد. این ساختار به خواننده اجازه می‌دهد تا به صورت مستقل به کاوش در موضوعات مورد علاقه خود بپردازد.

عناوینی چون «لبخند ژوکوند»، «ابداع ژرفانمایی»، «ورمر: ظریف و محو»، «خوبی‌ها و بدی‌های ناهمزمانی» و «تمجید متناقض‌نمای فوکو در تابلو ندیمه‌ها» نشان‌دهنده گستره وسیع و نگاه دقیق نویسنده به جزئیات و معماهای پنهان در آثار هنری است. هدف آراس، نه ارائه اطلاعات صرف، بلکه مسلح کردن خواننده به «روشن‌بینی و شناخت و شهودی» است که نگاه او را برای همیشه به هنر تغییر دهد.

درباره نویسنده و مترجم

دانیل آراس (۱۹۴۴-۲۰۰۳) مورخ هنر و استاد دانشگاه اهل فرانسه بود. او برای نگاه موشکافانه، دانش گسترده و به خصوص توانایی شگفت‌انگیزش در انتقال مفاهیم پیچیده هنری به زبانی جذاب و قابل فهم برای عموم شهرت داشت. همانطور که در مقدمه کتاب ماجراهای نقاشی ها به قلم برنار کومان آمده، آراس «بهتر از هر کسی می‌دانست که چگونه تابلویی... را تماشا کند و رمز و راز خاص آن را دریابد.»

این اثر توسط مهشید نونهالی به فارسی برگردانده شده و نشر نظر آن را منتشر کرده است.

کتاب ماجراهای نقاشی ها بیش از یک کتاب تاریخ هنر، یک کلاس درس خصوصی با یکی از بزرگترین استادان این رشته است. این اثر نه تنها به ما نشان می‌دهد که به چه چیزی نگاه کنیم، بلکه مهم‌تر از آن، به ما می‌آموزد که «چگونه» نگاه کنیم. این کتاب برای دانشجویان و علاقه‌مندان به هنر، تاریخ و فلسفه، منبعی الهام‌بخش و ضروری است.