کتاب شخصیت عصبی زمانه ما

همان‌طور که قبلا اشاره کردیم، یکی دیگر از نتایج میل به استثمار و محروم کردن دیگران این است که خود شخص عصبی از تصور استثمار شدن و مورد خدعه قرار گرفتن به شدت رنج می‌کشد و نسبت به آن حساسیت دارد. همیشه در این نگرانی است که کسی ممکن است از او سوء‌استفاده کند؛ پول او را بدزدد؛ عقاید او را بدزدد؛ و خلاصه در برخورد با هر کس اولین چیزی که به ذهنش می‌رسد این است که: «ببینی این شخص چه نقشه‌ای برای من دارد و می‌خواهد چه چیزی از من به طرف خود بکشد.» و اگر کسی او را مورد سوء‌استفاده قرار دهد – ولو مقدار سوء‌استفاده خیلی ناچیز باشد – فوق‌العاده خشمگین می‌شود و به خودش حق می‌دهد که نسبت به طرف عناد و نفرت شدید نشان دهد. فرضا اگر راننده تاکسی چند ریال بیشتر از او کرایه بگیرد، چنان عصبی می‌شود و خشونت نشان می‌دهد که ابدا متناسب با چند ریال سوء‌استفاده نیست. تصور اینکه دیگران همیشه قصد سوء‌استفاده از او را دارند، در حقیقت تعکیس روحی خود اوست. خودش در هر جریان و در هر رابطه‌ای به اولین چیزی که می‌اندیشد این است که: «این رابطه چه استفاده‌ای برای من دارد!» بنابراین فکر می‌کند دیگران هم همین‌طوراند.

صفحه 202