کابوسی به جان اروپای شرقی افتاده: کابوسی که در غرب به آن «دگراندیشی» نام داده‌اند. البته این کابوس از باد هوا نیامده است. کابوسی که اکنون گریبان نظام را گرفته نتیجه طبیعی و ناگزیر مرحله فعلی تاریخی آن است. این کابوس از زمانی پدید آمده که این نظام، به هزار و یک دلیل، دیگر نمی‌تواند به اعمال بی‌قید و شرط و ظالمانه و دل‌بخواهی قدرت بپردازد و همه جلوه‌های ناهمسانی را از میان بردارد. گذشته از این‌ها، نظام آنقدر به لحاظ سیاسی متصلب شده که عملا به هیچ روی نمی‌تواند این ناهم‌سانی‌ها را در دل ساختارهای رسمی‌اش جای دهد.

صفحه ۱۹