«فوتبال (این کلمه را خوب نمی‌توانست تلفظ کند) یکی از متحدکننده‌ترین فعالیت‌ها در بین ماست.»

آن روز در هلدرفونتاین، این شعار رنگ واقعیت به خود گرفت. بازیکنانی که ماندلا به ملاقات‌شان آمده بود، اعم از سیاه، سفید، رنگین‌پوست و هندی، همه فقط در فوتبال اشتراک داشتند. ده سال پیش، این سیاه‌پوستان فقط به‌عنوان کارگر می‌توانستند کار کنند و سه سال قبلش ماندلا در روبن‌آیلند زندانی بود. درست در نزدیکی هلدرفونتاین، مردم آفریقای جنوبی بااشتیاق فوتبال بازی می‌کردند. موروا می‌گفت: «مردم آفریقای جنوبی دیوانه ورزش هستند.» فارغ از آپارتاید، آفریقای جنوبی مستعمره‌ای فراموش‌شده در انتهای جهان بود و غیر از ورزش نمی‌شد کار خاصی در آنجا انجام داد. ژوهانسبورگ پر از زمین‌های گلف است و در سووتو در زمان جام جهانی ایتالیا نرخ جنایت به کمترین حد رسید. این ایده که ورزش می‌تواند به ساخته شدن یک ملت کمک کند فراتر از یک آرزو بود.

صفحه 246