آن یقین قطعی را که غزالی در تمام عمر جویایش بود و از نظامیه نشابور تا نظامیه بغداد در مقالات متکلمان، اقوال فلاسفه و اهل مذاهب همه جا با نهایت شور و شوق طلب کرده بود فقط در طریقه صوفیه یافت.

 از آنجا که این یقین «گمشده» تمام عمر او بود، غزالی به خود حق می داد که نظامیه بغداد و تمام جاه و حشمت فقیه مدرسه را در راه آن قربانی کند تا در فرصت‌هایی که فقط در عزلت و انزوای زاهدانه به دست تواند آمد، از طریق «معامله» به قلمرو مکاشفه» راه بیابد و این بود اندیشه ای که پایان دوران تدریس در بغداد را برای وی به یک دوره کشمکش روحانی تبدیل کرد و سرانجام برای او فقط یک راه شاهانه باقی گذاشت: فرار از مدرسه.