
کتاب اثر باز
معرفی کتاب اثر باز
عباس کیارستمی تنها یک فیلمساز نبود؛ او هنرمندی چندوجهی بود که در عکاسی، شعر، ویدئو آرت و هنرهای تجسمی نیز به همان اندازه خلاق و تاثیرگذار بود. کتاب اثر باز (با عنوان اصلی Abbas Kiarostami: L'oeuvre ouverte)، نخستین اثر جامعی است که به جای تمرکز بر یک جنبه، به تحلیل و بررسی تمامیت میراث هنری این هنرمند بزرگ میپردازد. این کتاب که توسط دو متخصص برجسته فرانسوی، ژان-میشل فرودون و آنیس دوویکتور، تالیف شده، یک منبع پژوهشی عمیق برای درک جهانبینی و روشهای کاری کیارستمی است.
رویکرد کتاب اثر باز
بر خلاف بسیاری از آثاری که درباره کیارستمی نوشته شده، کتاب اثر باز خود را به سینمای او محدود نمیکند. همانطور که در فهرست جامع آن پیداست، نویسندگان بخشهای مفصلی را به هر یک از جنبههای فعالیت هنری او اختصاص دادهاند. کتاب به تحلیل فیلمهای مشهوری چون «خانه دوست کجاست؟» و «طعم گیلاس» میپردازد، اما در کنار آن، عکسها، چیدمانها، ویدئوها و اشعار او را نیز با همان دقت و عمق مورد بررسی قرار میدهد.
علاوه بر تحلیل آثار، کتاب به ابعاد دیگری از مسیر حرفهای کیارستمی نیز توجه میکند؛ از جمله روش کار او، رابطهاش با سیاست، و فعالیتهایش به عنوان یک آموزگار در سراسر جهان.
مفهوم اثر باز در جهان کیارستمی
عنوان کتاب، خود کلیدی برای درک رویکرد تحلیلی آن است. مفهوم «اثر باز» (که توسط امبرتو اکو نظریهپردازی شده) به آثاری اشاره دارد که به جای ارائه یک معنای قطعی، خود را به روی تفاسیر گوناگون از سوی مخاطب میگشایند. هنر کیارستمی، با مرزهای مبهم میان واقعیت و داستان و با پایانهای باز و پرسشبرانگیز خود، نمونهای برجسته از همین «اثر باز» است. این کتاب از همین منظر به واکاوی آثار او میپردازد و نشان میدهد که چگونه کیارستمی همواره تماشاگر را به شریکی فعال در ساختن معنای اثر تبدیل میکند.
درباره نویسندگان و مترجم
اعتبار این کتاب تا حد زیادی مدیون تخصص نویسندگان آن است:
آنیس دوویکتور: دانشیار دانشگاه سوربن و پژوهشگر متخصص جهان ایرانی و سینمای ایران است که سالها در ایران زندگی کرده و سه کتاب دیگر نیز درباره سینمای ایران نوشته است.
ژان-میشل فرودون: منتقد و مدرس برجسته سینماست که سردبیری مجله معتبر «کایه دو سینما» و مسئولیت بخش سینمایی روزنامه «لوموند» را در کارنامه دارد.
این اثر توسط توفان گرکانی به فارسی برگردانده شده و نشر نظر آن را منتشر کرده است.
کتاب عباس کیارستمی: اثر باز یک اثر پژوهشی دقیق و جامع است که برای دانشجویان، پژوهشگران و علاقهمندان جدی سینما و هنر، منبعی ضروری محسوب میشود. این کتاب به خواننده کمک میکند تا با نگاهی عمیق و ساختارمند، با تمامیت جهان هنری یکی از مهمترین هنرمندان معاصر ایران و جهان آشنا شود.
