کتاب آموزه مصونیت دولت ها در حقوق بین الملل

معرفی کتاب آموزه مصونیت دولت ها در حقوق بین الملل

انقلاب اسلامی ایران و رویدادهای پس از آن در عرصه های داخلی و بین المللی تحولات گوناگون و گاه جدی و ژرفی را رقم زده است که حقوق بین الملل عمومی، دادرسی ها و داوریهای بین المللی از همین جمله اند. برای مثال، خروج دسته جمعی چند هزار نفری اتباع نظامی و غیر نظامی ایالات متحده آمریکا از ایران در ماه های پیش از بهمن ۱۳۵۷ و متعاقباً حادثه تصرف سفارت سابق ایالات متحده در آبان ۱۳۵۸، به وسیله عده ای از دانشجویان پیرو خط امام، باعث طرح و اقامه صدها فقره دعوی از جانب اشخاص حقیقی و حقوقی آمریکایی علیه دولت نوپای جمهوری اسلامی ایران عمدتاً در دادگاه های آمریکا و بعضاً اروپا و صدور قرارهای تأمین خواسته متعددی عليه اموال و داراییهای دولت ایران شد که سر به میلیاردها دلار می زد.

قسمتی از پشت جلد

آموزه مصونیت دولت ها (The Doctrine of State Immunity) از پایه های دیرین حقوق بین الملل عمومی است، اما با دیگر زیر رشته های حقوق و علوم سیاسی نیز ارتباط و تلاقی دارد. برای درک بهتر آموزه مصونیت باید ببینیم یک دولت قرار است از چه چیز مصون باشد. دولت بیگانه از اقتدار، سلطه و صلاحیت دولتهای دیگر مصون است. گرچه مصادیق اقتدار و صلاحیت بیش از اقتدار و صلاحیت قضایی است و اقتدار و صلاحیت قوای دیگر را نیز در بر می گیرد، اما این کتاب بر مصونیت قضایی دولت ها، عموماً، و مصونیت قضایی دولت جمهوری اسلامی ایران، خصوصاً از صلاحیت قضایی دیگر دولت ها متمرکز است.

می خواهیم بدانیم وقتی شخصی حقیقی یا حقوقی دعوایی علیه یک دولت حاکم در دادگاه های کشوری خارجی مطرح می کند، محاکم مزبور صلاحیت خوانده قرار دادن آن دولت و اعمال اقتدار بر وی را دارند یا نه.

در پرتو اصل مصونیت و تحولات آن، مسئله در از دامن نحوه برخورد محاکم داخلی چند کشور غربی با حجم بسیار سنگین و چندین میلیارد دلاری دعاوی اقامه شده علیه جمهوری اسلامی ایران، بر مبنای حقوق ادعایی پایمال شده در تحولات مربوط به انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ و پس از آن مورد بررسی تحلیلی و تطبیقی قرار گرفته است.