تاریخ جهان حاضر، و خیال، رمان در سه ساحت مختلف پیش می‌رود. اما رشته‌ای، واحد هر سه ساخت زمانی و مکانی را به هم پیوند داده و با طنز و تخیل عمیقی که به کار می‌گیرد، رابطه میان شخصیت‌ها و حوادث داستان را به هم پیوند می‌زند مرشد و مارگاریتا نماد ادبیات سرکوب شده دوران کمونیسم شوروی است. بولگاکاف در این رمان، قدرت داستان‌سرایی و خیال‌پردازی شگفت‌انگیز خود را با وقایع زمانه و سرنوشت روشنفکران هم‌عصرش در هم تنیده و یکی از مهم‌ترین رمان‌های قرن بیستم را آفریده است.