تهران پایتخت در روزگاری نه چندان دور شهری کوچک بود، در دامن سلسله جبال البرز، همزمانی تحولات جهانی با پایتخت شدن تهران توسط قاجاران، زندگی این شهر و مردمانش را دستخوش تحولات شگرفی کرد. شیوه زندگی دیرپای ایرانیان در جوامع شهری از طریق سازه اجتماعی تاریخمندی که ما آن را «نظام زندگی محله‌ای» نامیده ایم تعین می یافت. این نظام زندگی در دوره ناصرالدین شاه قاجار، با ظهور اشکال نوین جوامع شهری، با چالش‌های جدیدی روبه رو شد. در این کتاب، درباره چندوچون زیست جمعی مردم تهران در قاب نظام زندگی محله ای به روزگار تاریخی قدمایی سخن گفته می‌شود و پیامدهای برآمدن نخستین اشکال جامعه شهری مدرن بر آن نظام زندگی محله ای قدمایی توصیف می‌شود.