پنجشنبه ۴ دی ۱۳۹۹
«چین» در راس اخبار جهان است. چین به عنوان یکی از وسیع‌ترین و پر جمعیت‌ترین کشور جهان. چین و کشور درحال توسعه‌ای که گوی سبقت را از رقبا دزدیده و درحال تبدیل شدن به یکی از امپراتوری‌های سرمایه است. چین به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکننده‌های جهان با بیشترین کارگر صنعتی با القابی چون پدیده قرن و الگوی توسعة آینده. چینِ منشاء کرونا. چین وتو کننده دستورالعمل‌های بین‌المللی آمریکایی. چینِ جاده ابریشم و....
اما از اینها که بگذریم برای مردم این منطقه چین، معنای دیگری هم دارد، در مقابل تهدیدات نظام اقتصادی‌ای این کشورها. چین می‌تواند راه‌حلی برای عبور از سد قلدری‌های آمریکایی در منطقه نیز باشد. در بین کشورهای این منطقه از افغانستان و پاکستان تا ایران و عراق و سوریه و لیبی و مصر و یمن و لبنان و فلسطین، کدام کشور است که طعم تلخ دموکراسی آمریکایی را نچشیده باشد. حضور نیروهای نظامی با پایگاه‌های نظامی زاینده ناامنی و بی‌ثبات کننده. با تحریم‌های سخت و پرهزینه برای مردم وکشورهای منطقه، بد عهدی‌های بین‌المللی و خشونت عریان و سودجویی و استعمار بین‌المللی ناشی از سلطه دلار، که همه یک طرفه یا چند جانبه با هم دستی نیروهای غربی و اروپایی‌اش برای ساکنین این منطقه معنا دارد است. این حجم از درگیری و هزینه در این منطقه که به هر دلیل از استقرار دموکراسی تا مبارزه با تروریسم و «طرح بزرگ خاورمیانه جدید» است، خود بخشی از یورش به افق‌های پیشروی چین است. طرح‌هایی برای جلوگیری از توسعه «راه ابریشم چینی». اما در این کشاکش، نیروهای منطقه جدای از مقاومت در مقابل یورش بی‌ثبات کننده و براندازانه آمریکا، ظرفیت گرایش به شرق را بیش از پیش چون افقی مادی برای میان برد در مقابله با آمریکا می‌بینند. از این منظر تمام مسائل موجود در این منطقه از شورش‌های خیابانی و تورم تا مسائل مختلف ناشی از کرونا و بمب‌گذاری‌ها و انفجارها و سیل و زلزله و همه چیز در این جدال نقشی موثر می‌یابد و چون اهرمی سیاسی به کار گرفته می‌شود. اما این جدال فقط سیاسی یا اقتصادی و فرهنگی نیست، بلکه تمام جوانب حیاتی تمام نیروهای این منطقه و جهان را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. این مسائل سئوالات بسیاری برای ما ایجاد می‌کند، که البته قرار نیست تمام این سئوالات در این کتاب پاسخ یابد. اما لازم است که آشنایی بیشتری با دو طرف این کشاکش و به خصوص نیروی تازه نفس و جوان چین داشته باشیم. چرا که هر چه آمریکا آنچه سال‌ها در لفافه دموکراسی می‌فروخت را امروز در عریانی پراستیصال جنگ و تحریم و خشونت دنبال می‌کند، چین حرف‌های تازه‌‌تری برای گفتن می‌یابد. از جمله اینکه هیچ کشوری را تحریم نکرده، تا آنجا که توانسته با آمریکا در جنگ‌ها همدستی نکرده و تحریم‌ها را وتو کرده است. به ارزش‌ها احترام می‌گذارد و...
انتشار چند کتاب در این‌موضوع توسط اتاق بازرگانی هم از همین اهمیت است. باید با تحولات جهانی همراه بود و آن را شناخت تا نقش منفعل نسبت به آن نگرفت.
اما در مورد کتاب «آن سوی دیوار» باید دانست که این اثر 459 صفحه‌ای چند ویژگی اصلی دارد که خواننده باید آن را در نظر بگیرد. اول اینکه کمی کلی و ابتدایی است، یعنی برای کسی که اطلاعات زیادی از چین ندارد مناسبتر است و از این جهت می‌تواند یک درک کلی از آنچه در چین می‌گذرد ایجاد کند و با وجود بیان ساده و کلی قابل درک است که بدلیل پیچیدگی‌های خود چین کسی این کتاب را دوبار بخواند و بعد تازه علاقمند شود که باز بیشتر در مورد چین بداند. دو اینکه باید اینگونه تصور کنید که، این کتاب توسط نماینده غرب از چین کمونیستی نوشته شده است. به همین دلیل لبریز از کلیشه‌های سیاسی و اقتصادی جامعه غربی است. اما خواندن این کتاب برای آشنایی با همین برخورد هم آن را خواندنی می‌کند. سه، زبان و ادبیات متن ساده است و به اندازه لازم هم از داده و آمار استفاده کرده. روال پیشروی کتاب نیز اینگونه است که بعد از ارائه یک نمای کلی، به صورت بخشی ویژگی‌های اقتصاد روستایی، صنعتی، توسعه شهری و تاسیسات زیربنایی، نظام بنگاهداری، نظام مالی و بودجه‌ریزی، نظام پولی، انرژی و محیط زیست و نظام مصرفی و برخی تیترهای دیگر را باز می کند و به آنها می‌پردازد و در هر یک از این موارد نقاط چالش برانگیز و خاص بودگی‌های چین را بیان می‌کند.
بعلاوه اینکه کتاب لبریز از نکات پر هیجان آشنایی اولیه با برخی ساختارهای اجتماعی متفاوت از ساختار قالب اجتماعی بین‌المللی است. از ساختار سیاسی ویژه تصمیم‌گیری و نمایندگی که کاملا با نظام معمول پارلمانی و انتخاباتی متفاوت است. تا نظام مالکیت در روستاها و شهرها. الگوی توسعه و....
برای جذاب‌تر شدن تمام آنچه در چین درحال شدن است، اشاره به نقل قول معروف منتسب به نخست وزیر وِن جیابائو خالی از لطف نیست. «وقتی شما یک مسئله را در جمعیت چین ضرب می‌کنید، خیلی مسئله‌ی بزرگی است. اما وقتی آن را بر جمعیت چین تقسیم می‌کنید، به مسئله‌ای خیلی کوچک تبدیل می‌شود.»
این کتاب حاصل قرارداد پروژه‌ای کروبر با دانشگاه آکسفورد است و با عنوان (CHINA'S ECONOMY: What Everyone Needs to Know.) سال 2000 در انتشارات آکسفورد منتشر شده است و اولین بار توسط انتشارات امین‌الضرب (زیرمجموعه اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران) پائیز 1397 در ایران منتشر شد.
در حال حاضر دیدگاهی برای این مقاله ثبت نشده است.