معرفی کتاب هنر برقراری ارتباط اثر تیچ نات هان

شاید شما هم به کتاب‌های بهبود فن‌بیان و مهارت‌های ارتباطی علاقه داشته باشید؛ کتاب‌هایی که نویسندگانشان تلاش می‌کنند با آوردن نتیجه‌ی چندین تحقیق علمی از اتاق‌های روان‌درمانی و مراکز آموزشی به شما نشان بدهند که چطور باید با مغز آموزش‌پذیرتان کنار بیایید یا چه نکاتی را به گفت‌وگوهای روزانه‌تان اضافه کنید تا بتوانید با دیگران تعاملات بهتری داشته باشید؛ اما حالا که به سراغ هنر برقراری ارتباط آمده‌اید بهتر است بدانید که این کتاب، برخلاف سایر هم‌سنگرانش در عوالم دیگری سیر می‌کند.

نویسنده‌ی کتاب، تیچ نات هان، درباره‌ی مسائلی نوشته که اگر چه ساده به نظر می‌رسند ولی عمق زیادی دارند؛ او می‌خواهد ارتباط شما با انسان‌ها و دنیای اطرافتان را با تاکید بر ارتباط شما با خودتان و افزایش تمرکز حواس و زندگی آگاهانه بهتر سازد.

بشقابی از غذاهای گوناگون

اگر غذایی که میل می‌کنید سالم باشد به سلامت و بهبود اندام‌هایتان کمک می‌کند ولی اگر آن غذا فاسد شده باشد به احتمال زیاد باید با مسمومیت ناشی از غذای بی‌کیفیتی که بدنتان مصرف کرده است دست و پنجه نرم کنید؛ اما آیا فقط خوراکی که مصرف می‌کنیم می‌تواند در بهبود یا مسمومیت ما اثرگذار باشد؟ نات هان این‌طور فکر نمی‌کند! از نظر او هر چیزی که به دهان، چشم، بینی یا زبانمان می‌رسد می‌تواند به همان اندازه در احوالات ما تغییرات مثبت یا منفی ایجاد کند.
مثلاً صحبت دوستانه و محبت‌آمیز شما با فردی دیگر باعث می‌شود که هر دو از درک و همدلی تغذیه کنید و رفتار ناشی از خشم و تنش، به هر دو نفر غذایی از جنس خشونت و درد و رنج می‌خوراند.

شاید بخواهید بدانید چطور می‌شود خوب را از بد و درد و رنج را از درک و همدلی تشخیص داد.

تمرکز حواس؛ کلید طلایی

تمرکز حواس، ما را مجاب می‌کند تا به جای قضاوت، از تنفس و بدنمان آگاه شویم و به آنچه در اطرافمان می‌گذرد توجه کامل داشته باشیم؛ همین باعث می‌شود تا فرصتی برای فهمیدن این‌که چقدر نظراتی که ارائه می‌دهیم سالم یا ناسالم است داشته باشیم و رفتار دوستانه و غیردوستانه را بهتر بشناسیم. تمرکز حواس ما را به درون خود، جایی که تنهایی ناپدید می‌شود می‌برد؛ اگر مدت زیادی است که به این خانه‌ی درونی سر نزده‌اید از به هم ریختگی‌اش تعجب نکنید؛ بهتر است وضعیت فعلی را بپذیرید و تلاش کنید تا آن را تغییر دهید.

عمیق‌تر نفس بکشید

ممکن است وقتی مشغول پیاده‌روی کردن هستید متوجه نباشید که دارید راه می‌روید یا موقع حرف زدن با تلفن واقعاً توجهتان را خرج مکالمه‌ای که دارید نکنید. راهب بودایی از شما می‌خواهد که به جای این گمگشتگی با خودتان ارتباط برقرار کنید؛ هر وقت که فرصتش را داشتید هر کاری که دارید را رها کنید، بنشینید و با فرو دادن و بیرون بردن هوا از ریه‌هایتان با خودتان ارتباط بگیرید؛ فقط چندثانیه برای برقراری تعادل بین ذهن و بدن کافی است؛ حالا از احساسات، عواطف و قوه‌ی ادراکتان با خبر می‌شوید.

گفتار راست در آیین بودا

برای این‌که بتوانید با دیگران بهتر ارتباط برقرار کنید باید بتوانید آن‌ها را درک کنید. درک افراد از طریق گوش دادن دلسوزانه به حرف‌هایشان و صحبت کردن با آن‌ها با گفتاری محبت‌آمیز است. در آیین بودا، گفتار راست راهی برای داشتن گفتاری محبت‌آمیز است. گفتار راست چهار بخش دارد؛
بودا از شما می‌خواهد:

1. حقیقت را بگویید و با دروغ گفتن حقیقت را وارونه نکنید.
2. مبالغه نکنید؛ مثلاً اشتباه کسی را بدتر از آنچه که هست جلوه ندهید تا اعتمادی که در رابطه وجود دارد از بین نرود.
3. از دوپهلوگویی پرهیز کنید؛ برای این‌که از کسی امتیازی بگیرید نسخه‌های متفاوتی از حقیقت را ارائه ندهید چون باعث ایجاد تفرقه می‌شود.
4. با خشونت، توهین و ناسزا با دیگران صحبت نکنید چون در واقع کار زشتی است و اصلاً و ابداً بودا را خوش نمی‌آید!

شش ورد جادویی برای ابراز عشق

بدون به زبان آوردن "دوستت دارم" هم می‌توانید به محبوبتان نشان بدهید که برایش اهمیت قائلید و می‌توانید درکش کنید.
تیچ نات هان، به شما شش ورد جادویی یاد می‌دهد تا با ادای این جملات بتوانید در کسانی که دوستشان دارید احساس شادی را زنده کنید.

1. من به خاطر تو این‌جا هستم؛ بگذارید حضور شما و همراهی‌تان برای کمک و شنیده شدن را احساس کنند.
2. من می‌دانم تو این‌جایی و از این بابت بسیار خوشحالم؛ از این‌که دیگری را در کنار خودتان دارید ابراز خوشحالی کنید.
3. من می‌دانم تو رنج می‌بری و برای همین در کنارت هستم؛ رنج عزیزتان را به رسمیت بشناسید و از بار عذابی که می‌کشد کم کنید.
4. من درد می‌کشم لطفاً کمکم کنید؛ وقتی از کسی که برایتان مهم است آزرده شده‌اید به جای فاصله گرفتن از او نشان دهید که چقدر به وجودش احتیاج دارید.
5. الان برای من لحظه‌ی شادی است؛ چقدر از بودن با کسی که دوستش دارید لذت می‌برید؟ این لحظه را دست کم نگیرید.
6. تا حدی حق با توست؛ وقتی که از شما تعریف می‌کنند یا حتی وقتی مورد انتقاد قرار می‌گیرید یادآوری این نکته که همه‌ی واقعیت در این نکات مثبت و منفی خلاصه نشده در ایجاد ارتباطی همدلانه کمک‌کننده است.

جمع بندی

برقراری ارتباط سالم با دیگران، قبل از این‌که یک موفقیت بیرونی باشد حاصل تعامل و آگاهی درونی ما از رابطه‌ای است که با خودمان داریم. هنر برقراری ارتباط به شما کمک می‌کند تا ابتدا بتوانید با داشتن تنفس آگاهانه و برقراری ارتباط درونی با خود به درک و همدلی با دیگران برسید و به جای سرزنش یا گفتاری که همراه با درد و رنج باشد خود و دیگران را از محبت آگاهانه و صمیمیت تغذیه کنید.

درباره نویسنده

تیچ نات هان، شاعر، نویسنده و پژوهشگر و راهب بودایی بود؛ نات هان در طول زندگی‌اش، کارگاه‌های عمومی در سراسر جهان برگزار می‌کرد و مسئول هدایت عزلتگاه‌های برقراری صلح با کهنه‌سربازان بود. او در سال ۱۹۶۷ نامزد جایزه‌ی صلح نوبل شد.