شنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۴
کتاب درست حسابی دعوا کن، ازسری نوشته‌های مشترک جان گاتمن و جولی شوآرتز گاتمن، محصول مطالعات مشترک و مشاهدات عینی این دو نفر در طی سال‌ها فعالیت در آزمایشگاه عشق است. این کتاب ترکیبی روان و قابل فهم است از مباحث مربوط به شناخت، درک و در‌نهایت حل برخی از تعارضات قابل حل زناشویی و مدیریت تعارضات همیشگی و لاینحل در کنار مثال‌های برآمده از دل واقعیت روابط زناشویی. علاوه‌برآن، در کتاب درست حسابی دعوا کن ما شاهد وجود فهرست‌ها و تمرین‌های ارائه‌شده‌ای مشابه تابلوهای راهنما هستیم که ما را درمسیر پر از چالشِ شناخت حقایق و خواسته‌های نهفته و نهادینه‌شده‌ای که می توانند منجر به ناسازگاری‌ها و تعارضات گوناگون شوند یاری می‌دهند.
عنوان درست حسابی دعوا کن گویای این مطلب است که همه‌چیز در زندگی بشر دارای روش و مسیر حساب‌شده‌ای است که می توان آن را از‌طریق نشانه‌های خارجی ـ که گاهی در قالب علائم فیزیولوژیک نمایان می شوند ـ و رجوع به درونیات و روحیات و نیازهای ریشه‌دار تا حد زیادی شناسایی کرد.
در کتاب درست حسابی دعوا کن، به‌طور ویژه به مبحث دعوا و چالش‌های بعد از آن پرداخته شده است. کلمه‌ی «دعوا» می‌تواند در ظاهر بار منفی به شنونده القا کند. اما کمی که عمیق‌تر می‌شویم، پی می‌بریم «دعوا» برخاسته از حسی است به نام خشم و خشم فی‌النفسه چیز بدی نیست. «از دریچه‌ی علوم اعصاب، خشم مترادف احساسات مثبتی همچون خوشی و هیجان است.» درواقع نحوه‌ی ابراز این حس تعیین‌کننده‌ی مثبت یا منفی بودن آن است.
هیچ رابطه‌ای عاری از تعارض نیست
«از او پرسیدیم: “فکرمی کنی اگر مامان و باباها همیشه با هم دعوا کنن چی می‌شه؟”
پاسخ داد: “فکر می کنم اون‌وقت دیگر تو خونه خبری از رنگین کمون نباشه.” هر دو ساکت شدیم. دیگر رنگین‌کمانی درخانه وجود نخواهد داشت. این کوچولوی چهارساله رسالتِ ما را به بهترین شکل توصیف کرده بود.
طوفان درمی‌گیرد و این امری اجتناب‌ناپذیراست. اما ممکن است به‌دنبال آنْ چیز زیبایی ظهور پیدا کند. چگونه؟ برای رسیدن به رنگین‌کمان باید از دل طوفان عبور کنید.»
جالب است بدانید 69% مشکلات و تعارضاتی که در زندگی زناشویی رخ می دهند اصلاً قابل حل نیستند! درچنین وضعیتی، تصور زوجین این است که به انتهای راه رسیده‌اند و چاره‌ای ندارند. همین آمار می‌تواند دلیل کافی باشد برای پی بردن به اهمیت اصلاح شیوه‌ی بحث‌ها و مشاجرات. در واقع، شیوه‌ی بحث و جدل ما درباره‌ی موضوعات مختلف نشانگر شیوه‌ی برقرای ارتباط ما با دیگران است. اصلاح شیوه‌ی بحث مستلزم آن است که شمشیرها را زمین بگذاریم و در کنار هم و در یک تیم بودن را به مقابل هم بودن و مسابقه دادن با هم ترجیح دهیم و با یکدیگر گفت‌وگو کنیم و خودمان و احساساتی که تجربه می‌کنیم را تشریح و توصیف کنیم. برای تحقق چنین هدفی نیازمند داشتن نقشه‌ای هستیم که به‌طور علمی و تجربی در این مسیر در اختیارمان باشد؛ نقشه‌ای معتبر که بر‌گرفته از سال‌ها تحقیق و سروکار داشتن با نمونه‌های واقعی است که سرگذشت‌های متفاوت و گاه مشابهِ موقعیت اکنون ما را سپری کرده‌اند و می‌توانند تأثیر زیادی بر هموار کردن راه پر‌فراز‌و‌نشیب مدیریت تعارضات زناشویی داشته باشند.
هیچ رابطه‌ای عاری از تعارض نیست. یکی از بزرگ‌ترین کژ‌اندیشی‌ها در‌خصوص تعارضات مابین زوجین این است که فکر کنیم باید همه درگیری‌ها را حل‌و‌فصل کنیم و در غیر این صورت رابطه مشکل‌دار خواهد بود که باوری غلط است! بسیاری از تعارضات ما هرگز حل‌و‌فصل نمی‌شوند و هیچ اشکالی ندارد. در واقع، این مسئله کاملاً طبیعی و عادی است. اما باید ریشه‌یابی شوند و دلایل زمینه‌ای آن‌ها را بررسی کنیم، زیرا در صورت رسیدگی نکردنِ بموقع مشکلاتِ حال حاضر و خروج از این چرخه‌ی تکراری مشکلات به شکاف‌هایی عمیق بدل می شوند و بحث‌های مکرر درباره‌ی آن‌ها انرژی و رمقی برای گفت‌وگو باقی نمی‌گذارند و رفته‌رفته ما را به‌سمت بن‌بست می‌کشانند که اتفاق خوشایندی نخواهد بود.
در کتاب درست حسابی دعوا کن می آموزیم که خشم را به‌عنوان نیروی محرکه‌ای برای نزدیک شدن به شریک زندگی‌مان در نظر بگیریم. برای دستیابی به این هدف مهم هم‌پای نویسندگان از ابتدایی‌ترین موضوعات ـ مثل اصلاً چرا مشاجره می‌کنیم؟، چرا به این شکل دعوا می کنیم؟ و علت دعوایمان چیست؟ ـ با کتاب مرحله‌به‌مرحله همراه می شویم.
کتاب درست حسابی دعوا کن همچون قطاری است که ایستگاه‌به‌ایستگاه حرکت می‌کند و در هر ایستگاه ما را با مرحله‌ای جدید از سری مراحل مؤثر در فرایند شروع تا پایان یک تعارض سنجیده و درست آشنا می‌سازد؛ مراحلی که هرکدام به‌خودی‌خود پنجره‌ای تازه را در مقابل نگاه خوانندگان می‌گشایند. روایت صحنه‌های جالب‌توجه از زندگی‌های حقیقی و چالش‌هایی که پشت سر گذاشته‌اند این واقعیت را القا می‌کند که حتی خوشبخت ترین زوج‌ها از این مسئله مصون نیستند. در واقع، راه گریزی از تعارض و دعوا وجود ندارد و باید ماند و مدیریت کرد.
چهار سوار آخر‌الزمان
روزگاری است که انسان بارهای سنگین زیادی را به دوش می کشد و استرس‌های زیادی را تجربه می کند. استرس زیاد سطح ترشح کورتیزول را افزایش می دهد. حال اگر کل پهنای ذهنمان را اشغال کند، اصطلاحاً کارد به استخوانمان می‌رسد، درنتیجه طغیان می‌کنیم و هر‌چیزی را بر زبان می‌آوریم. وقتی مجالی برای حرف زدن و بروز آنچه درونمان می گذرد به یکدیگر نمی دهیم، اوضاع غیر‌قابل کنترل می‌شود و چه بسا شرایط با هربار مشاجره و استفاده از راه‌حل‌های معیوب گذشته بدتر از قبل شود. به‌کار‌گیری تجربه‌های حاصل از مطالعات آزمایشگاه عشق تأثیر بسزایی در روند حل این معضل دارد. نویسندگان کتاب چهار سوار آخر‌الزمان را که می‌توانند همچون لشکری مخرب بر پیکر یک رابطه بتازند و از آن ویرانه‌ای باقی بگذارند را معرفی می کنند و بر این نکته تأکید می‌کنند که شیوه‌ی بروز دادن خشمی که می‌تواند نتیجه‌ی یک تعارض و جرقه‌ی یک دعوا باشد شاه‌راهی است که ما را به‌سمت شناخت و درک متقابل سوق می دهد.
در رابطه صخره نباشیم!
در رابطه صخره نباشیم! سعی کنیم انعطاف نشان دهیم و برای تأثیر‌گذاری بیشتر تأثیر‌پذیر باشیم تا اعتماد بسازیم و به شریکمان حس امنیت ببخشیم. پای حرفهای یکدیگر بنشینیم تا زبان مشاجره‌ی درست که زبان ترمیم و تعاون است را یاد گیریم. تنها راه این است که زبانی جدید را بیاموزیم. برای یادگیری زبان مشاجره نیز نیازمند زمان و تکرار و تمرین هستیم. اگر شما و شریک عاطفی‌تان با هدف بهبود مشاجره‌هایتان به سراغ این کتاب آمده اید، مهم نیست نقطه‌ی شروع کجاست. به‌جرئت می‌گوییم این پایان نیست و شاید آغازی است برای یک راه نو.
نقدی بر کتاب درست حسابی دعوا کن
در ابتدای کتاب، نویسندگان به‌صراحت اعلام می‌کنند که قرار نیست به ما دعوا نکردن را بیاموزند، بلکه درست دعوا کردن را از منظر شواهد علمی بررسی می‌کنند و اعلام می‌کنند دعوا و تعارض دو جزء اجتناب‌ناپذیر زندگی زناشویی و روابط عاطفی‌اند، اما دسترسی به منابع علمی مرتبط با این موضوع و فهم و درک آن‌ها برای عموم افرائ کار آسانی نیست. اینجاست که جان گاتمن با قلمی روان و سبک روایتگری جالب مشاهدات خود را از آزمایشگاه عشق بر زبان قلم جاری می‌کند که می‌تواند حس کنجکاوی خواننده را برانگیزد و در او کششی ایجاد کند که موضوع را تا انتها پیگیری کند.
معرفی نویسندگان
جان گاتمن روان‌شناس آمریکایی و استاد بازنشسته‌ی روانشناسی دانشگاه واشینگتن است. تحقیقات او بر پیش‌بینی طلاق و ثبات زناشویی از‌طریق تحلیل روابط متمرکز است. او جزو ده درمانگر برتر بیست‌وپنج سال اخیر است که جوایز متعددی از‌جمله جایزه‌ی آکادمی خانواده‌درمانی آمریکا را دریافت کرد.
جولی شوارتز گاتمن دانش‌آموخته‌ی دانشکده‌ی روانشناسی حرفهای کالیفرنیا و محقق و نویسنده‌ی آمریکایی‌تبار و یکی از بنیان‌گذاران مؤسسه‌ی گاتمن و نیز یکی از خالقان تئوری زوج‌درمانی به روش گاتمن است. وی به‌عنوان روان‌شناس سال ایالت واشینگتن برگزیده شده است. همچنین جایزه‌ی دستاورد یک عمر شبکه‌ی درمانگ‌ران روان درمانی 2021 (مشترک با جان گاتمن) را دریافت کرده است.
این کتاب مناسب چه کسانی است؟
کتاب درست حسابی دعوا کن فقط مخصوص زوج‌ها نیست، هر‌کسی می‌تواند این کتاب را بخواند، حتی کسانی که در رابطه‌ی عاطفی با شخصی نیستند نیز می‌توانند از موضوعات ارائه‌شده در این کتاب بهره‌مند شوند، چراکه ساختار و محتوای کتاب به‌گونه‌ای است که شخص را به تعمق و تفکر و واکاوی رؤیاها و تاریخچه‌ی درونی خود وامی‌دارد و بستری برای تبدیل شدن به انسانی آگاه‌تر برای شروع و ورود به یک رابطه‌ی سالم را ایجاد می‌کند.
در حال حاضر دیدگاهی برای این مقاله ثبت نشده است.