مروری بر کتاب آنومالی نوشته‌ی اروه لو تلیه

اروهلو تِلیه یکی از نویسندگان معاصر بزرگ فرانسه است که بخش مهمی از شهرتش را مدیون رمان آنومالی، در ایران به نام ایرادی در کار است، ناهنجاری و همین نام، است که در سال ۲۰۲۰ موفق به کسب جایزه‌ی گنکور، معتبرین جایزه‌ی ادبی فرانسه، شده است.

لو تلیه از نهضت ادبی‌ای می‌آید به نام اولیپو؛ نهضتی در فرانسه که داعیه‌ی بیان مسائل اساسی فلسفی و انسانی را در قالب فرم‌های نو و بدیع دارند. مقصود اولیپو نه صرفاً بیانی تجربی و آوانگارد از دغدغه‌ها بلکه خلاقیتی در تلفیق ژانر‌ها و ایجاد فرم‌های بکر داستان‌گویی بوده است.

حال آنومالی یا ناهنجاری نمونه‌ی کاملی برای بیان چگونگی شکل‌گیری این سبک بوده  است. لو تلیه در رمان قصه‌ی به‌ظاهر ساده‌ای را برگزیده است. مسافرت هوایی مسافرانی از پاریس به نيويورک که مثل تمامی داستان‌های هواپیمایی دیگر مخاطب انتظار رخدادی در خود هواپیما را می‌کشد، اما سرنخ‌های آغازین متفاوت بودن کتاب از همین‌جا آغاز می‌شود‌: نقطه‌عطف قصه‌ی کتاب نه در مسافرت بلکه در اتفاقات بعد مسافرت است. در رمان مسافران صحیح و سالم به مقصد می‌رسند، اما پس‌از یک ماه متوجه ناهنجاری‌ای در زندگی خود می‌شوند. آن هم این‌که زمان برای آن‌‌ها متوقف شده است!

هرچقدر که به پیش می‌روند، همان اتفاقات دیروز برایشان می‌افتد.

آنومالی

نویسنده:

اروه لوتلیه (هروه لوتلیه)

ناشر:

فرهنگ نشر نو

مترجم:

فاطمه ابراهیمیان, محمدامین بیک

قیمت:

ناموجود

متاسفانه این کتاب موجود نیست

ویژگی‌های روایی

ویژگی‌های روایی آنومالی حال خودشان را نشان می‌دهند: از فرم روایی غیرخطی کتاب گرفته تا تلفیق ژانر‌های علمی‌تخیلی و جنایی با یکدیگر که همگی نشانه‌هایی به ما می‌دهند که حاکی از مواجهه مخاطب با اثری پست‌مدرن است؛ اثری که با روایت دوم‌شخص به مخاطب گوشزد می‌کند که در حال خواندن یک کتاب است.

کتاب با چند شخصیت شروع می‌شود: یک قاتل که در ازای پول آدم می‌کشد، یک نوازنده‌ی پیانو، یک معلم و یک نویسنده‌ی رمان که رمان آخرش کتابی است به اسم آنومالی!

کتاب با توئیست‌های داستانی زیادی سروکار دارد که شکل استفاده‌ی خلاقانه‌ی نویسنده از آن‌ها مخاطب را به یاد آثار سینمایی می‌اندازد. فیلم‌هایی که با حقه‌های خاص سینمایی ذهن مخاطب را قلقلک می‌دهند اما هرگز به پرسش‌های مخاطب پاسخ‌های قطعی نمی‌دهند. آنومالی نیز از این قاعده مستثنی نیست و روایت آدم‌هایی را برمی‌گزیند که واکنش هریک از آن‌ها به چنین واقعه‌ای، توانسته تأثیر مهمی در درام‌سازی اثر بگذارد، به‌شکلی که گویی کتاب راجع‌به همین آدم‌هاست؛ آدم‌هایی که اتفاقی ماورایی آن‌ها را مجبور به اقداماتی می‌کند که خوی غریزی خود را نشان می‌دهند. شاید نزدیک‌ترین مثالی که بتوان برای تشریح سخنم زد سریال رفتگان است که در آنجا نیز اتفاقی ماورایی منجر به شکل‌گیری سازمان‌ها، فرقه‌ها و آدم‌هایی می‌شود که بیش‌از آنکه چرایی آن اتفاق برایشان مسئله باشد، تنها خودشان و منافع خودشان برایشان مهم است.

در آنومالی با چنین انسان‌هایی سروکار داریم، اما از نقطه‌نظرهای گوناگون.

شاید برای هر مخاطبی جذاب باشد که تکراری شدن روزهای یک قاتل چه تأثیری می‌تواند بر آن بگذارد، یا تکراری شدن روزهای یک موزیسین و...

آنومالی کتابی است که اگر طرفدار ژانرهای علمی‌تخیلی و اساسا ادبیات پست‌مدرن باشید، قطعاً شما را جذب خواهد کرد.