آرزوهای بزرگی برخواسته از فقر و تحقیر

مروری بر کتاب آرزوهای بزرگ نوشته‌ی چارلز دیکنز

رسول کشاورز

پنجشنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۰

آرزوهای بزرگ چارلز دیکنز

چارلز دیکنز داستان نویس و فعال اجتماعی اهل انگلیس بود که اکثر شخصیت‌ها و اتفاقات داستان‌هایش بازتابی از زندگی شخصی او بودند. او همواره در خلق رمان‌هایش از هیچ انتقاد و اعتراض آشکاری به اختلافات طبقاتی، فقر و مسائل اجتماعی کوتاهی نمی‌کرد. دیکنز با ظرافت، شخصیت‌هایی دوست داشتنی، آرمان‌گرا با ارزش‌های والای انسانی می‌آفرید. سپس آن‌ها را در مقابل زشتی‌ها و ظلم‌های روزگارشان قرار می‌داد. مخاطبان نوشته‌های چارلز دیکنز ناگزیر از همذات پنداری با قهرمان‌های قصه‌های او هستند.

چارلز دیکنز داستان نویس و فعال اجتماعی اهل انگلیس

رمان آرزوهای بزرگ چارلز دیکنز یکی از برترین کتاب‌های اوست که از زبان شخصیت اصلی داستان روایت می شود. در این کتاب که یکی از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین رمان‌های تاریخ ادبیات است، مضامینی همچون فقر و ثروت، عشق و نفرت، قتل و جنایت، بخشش و سخاوت، سنگدلی و جوانمردی و... بی‌رحمانه به مصاف یکدیگر می‌روند.

آرزوهای بزرگ داستان زندگی پسری به نام پیپ از هفت سالگی تا سی و پنج سالگی را روایت می‌کند. پیپ که همراه خواهر و شوهرخواهرش زندگی محقرانه‌ای در یک کلبه روستایی دارد با زنی مسن و ثروتمند به نام خانم هاویشام آشنا می‌شود. خانم هاویشام از پیپ می‌خواهد تا گاهی برای معاشرت با او به عمارتش بیاید. عمارت او بسیار فرسوده، قدیمی و نامرتب است که نشان از گذشته‌ای غم‌انگیز و سخت دارد. نامزد خانم هاویشام درست هنگام مراسم عروسی‌شان خیلی بی‌رحمانه او را تنها گذاشته و همین موضوع موجب تنفر و عطش انتقام خانم هاویشام از مردان شده است.

او دختری لج باز، مغرور اما زیبا به نام استلا را به فرزندخواندگی پذیرفته تا او را هم مانند خود از مردان، متنفر و دلزده بار بیاورد. پیپ مدتی پس از رفت و آمد به آن عمارت، دلبسته استلا می‌شود؛ ولی استلا با تسمخر و تحقیر شرایط زندگی پیپ، پاسخ عشق او را می‌دهد. پیپ این حقارت را برنمی‌تابد و در جواب، آرزوهای بزرگی را در سر می‌پروراند. آرزوهای بزرگی که حوادث و اتفاقات کتاب را برای خواننده رقم می‌زنند. خواننده‌ای که باید خود را برای پایانی عجیب و غافلگیرکننده آماده کند.

رمان آرزوهای بزرگ گاهی مخاطب را می‌ترساند و گاهی سردرگم می‌کند. از این منظر، درست مانند زندگی‌های واقعی خودمان است که گاهی در تاریکی‌های مسیر سرنوشت، حس می‌کنیم راه درست را گم کرده‌ایم؛ اما چارلز دیکنز با نشان دادن نور امید در دل تاریکی‌های زندگی پیپ به ما می‌آموزد، سختی‌ها و مشکلات، کوچک‌تر از آنند که ذات واقعی ما را تغییر دهند. رمان آرزوهای بزرگ به ما درس ماندن در مسیر درست، برای رسیدن به شخصیت واقعی درونمان را یاد می‌دهد.

داستان آرزوهای بزرگ پر از جملات مفهومی و زیبایی است که ما را به تامل واخواهند داشت. جملاتی مانند: 

عمل رفتن از تصور آن آسان‌تر است.
شیادان و فریب دهندگان عالم در مقایسه با خود فریبان کسی نیستند.
آن‌چه که روزی مصاحب شایسته آدم بوده، روز دیگر مصاحب نامناسبی خواهد بود.
دری که به سوی زندگی باز می‌شود به طرف انسان نخواهد آمد، بلکه انسان باید به سوی آن برود.

در ایران از کتاب‌های چارلز دیکنز ترجمه‌های زیادی در دسترس است. ابراهیم یونسی یکی از مترجمانی است که با حفظ سبک و لحن نویسنده، کتاب آرزوهای بزرگ را به بازار نشر ایران هدیه داده است. عنایت‌الله شکیباپور نیز صاحب یکی از قدیمی‌ترین ترجمه‌های این اثر است. محسن سلیمانی هم به هدف همراهی مخاطبان نسل جدید، ترجمه‌ای در نشر افق دارد. همچنین حمیدرضا بلوچ، پروین ادیب و حامد اشرفی ایدنلو از دیگر مترجمان این اثر در سایر انتشاراتی‌های کشور هستند.

فیلم آرزوهای بزرگ (1946) به کارگردانی دیوید لین
فیلم آرزوهای بزرگ (1946) به کارگردانی دیوید لین

چارلز دیکنز همیشه یکی از محبوب‌ترین داستان نویسان نزد سینماگران بوده است. از بسیاری آثار او اقتباس سینمایی شده و حتی کسانی که کتاب‌هایش را نخوانده‌اند، او را به سبب فیلم‌های اقتباسی از داستان‌هایش می‌شناسند.

دیوید لین کارگردان انگلیسی در سال 1946 فیلمی با اقتباس ازرمان آرزوهای بزرگ به همین نام ساخت. فیلم او یک سال بعد از تولیدش، برنده جایزه اسکار بهترین فیلمبرداری فیلم سیاه و سفید شد. مایک نیوول نیز کارگردان دیگری بود که در سال 2012 جدیدترین اقتباس از آرزوهای بزرگ را به نمایش درآورد. در این فیلم رالف فاینس و هلنا بونهام کارتر نقش‌آفرینی کردند. البته کارگردانان دیگری نیز از رمان دیکنز اقتباس‌های سینمایی و سریالی داشته‌اند. همچنین گفتنی است کمپانی انیمیشن بربنک فیلم استرالیا در سال ۱۹۸۳ انیمیشن رمان آرزوهای بزرگ را ساخت.

فیلم آرزوهای بزرگ (1946) به کارگردانی مایک نیوول

خواندن داستان یک کتاب لذتی ورای تماشای فیلم همان داستان دارد؛ اما مهم‌تر از لذت، تاثیری است که خواندن بر ناخودآگاه ما می‌گذارد. همچنین موقع خواندن، ذهن ما مجبور به بازسازی و تخیل وقایع و شخصیت‌های کتاب می‌شود که همین موضوع موجب عملکرد بهتر ذهنی ما خواهد شد. لذت خواندن را جایگزین تماشا نکنید.

دیدگاه ها

در حال حاضر دیدگاهی برای این مقاله ثبت نشده است.

پرسش های متداول

سال 1861 منتشر شده است.

جزو لیست برترین کتاب های تاریخ ادبیات به انتخاب انجمن کتاب نروژ است.

در این کتاب که یکی از محبوب ترین و پرفروش ترین رمان های تاریخ ادبیات است، مضامینی همچون فقر و ثروت، عشق و نفرت، قتل و جنایت، بخشش و سخاوت، سنگدلی و جوانمردی و... بی رحمانه به مصاف یکدیگر می روند.

مطالب پیشنهادی

چو تلخ عیشی من بشنوی به خنده درآی

چو تلخ عیشی من بشنوی به خنده درآی

مروری بر کتاب یادداشت های یک دیوانه نوشته‌ی نیکلای گوگول

و کابوسی که از آن بیدار نمی‌شوی!

و کابوسی که از آن بیدار نمی‌شوی!

مروری بر کتاب تو این فکرم که تمومش کنم نوشته‌ی ایان رید

امروز اولین بار بود که این نامه رو می‌دیدم

امروز اولین بار بود که این نامه رو می‌دیدم

مروری بر کتاب عاقبت کار نوشته‌ی کینگزلی ایمیس

کتاب های پیشنهادی