معرفی کتاب تصویرخوانی اثر آلبرتو مانگوئل

بی‌شک دیدن هر نقاشی و تصویری که شما را مجذوب خودش می‌کند، با خودش دلالت‌های ضمنی بسیاری دارد و تمامی تصاویر روبه‌روی چشم ما نیز حامل نشانه‌هایی هستند که با توجه به سلیقه‎ی شما، برداشت‌های متفاوتی از آن‌ها صورت می‌گیرد. خوانش تصویر و درست دیدن نقاشی‌ها می‌تواند نقش به‌سزایی در درک‌ودریافت شما از این نشانه‌ها داشته باشد.

رویکرد متفاوت

آلبرتو مانگوئل در کتاب تصویرخوانی به‌دنبال پیدا کردن همین راه‌های درست دیدن و درست خواندن تصاویر است؛ خوانشی که بیشترین ارتباط و نزدیکی را به مقصود اصلی گفتمان داشته باشد. هرچند مانگوئل در این کتاب اصلاً از دریچه‌ی نگاه یک نشانه‌شناس به این موضوع نگاه نمی‌کند و رویکرد او بیشتر همچون یک طرفدار و علاقه‌مند به آثار نقاشی است که شما را در لذت دیدن این تصاویر سهیم می‌کند و به‌مرور به راهکارهای تربیت چشم و نگاه خیره در نقاشی می‌پردازد. در این کتاب، مانگوئل دوازده تا از آثار هنری مهم در طول تاریخ هنر را مد نظر قرار داده است. این آثار هم از هنرمندان بسیار مشهور تاریخ هستند و هم از هنرمندانی که کمتر نامشان را شنیده‌ایم.

خواندن نقاشی

کتاب تصویرخوانی بی‌شک از بهترین کتاب‌هایی است که در باب فرایند دیدن و لذت بردن از آثار نقاشی نوشته شده است و شاید از نمونه‌‌های آن بتوان به کتاب بی‌نظیر دیوید هاکنی، تاریخ تصویر، اشاره کرد. ما در تصویرخوانی رامبراند، بروگل و کوربه می‌خوانیم؛ خوانشی که نه برای تحلیل و موشکافی راز پشت نقاشی این نقاش‌هاست، بلکه درباره‌ی لذت بردنِ درست از دیدن آثار نقاشی است. تصویرخوانی کتابی است از کتابخوان بورخس که به‌خوبی برای مخاطب عام نوشته شده است و تنها کافیست شوقی به دیدن آثار بزرگ نقاشی جهان داشته باشد تا از خواندن این کتاب لذت وافر ببرید. مانگوئل این رویکرد را در کتاب تاریخ کتابخوانی نیز پیاده کرده است و در آنجا نیز با اندوخته‌ی عمیق خود از ادبیات، از کتاب‌ها و نقش آن‌ها در تاریخ سخن می‌گوید.

تصویر به‌مثابه‌ی...

کتاب‌های بسیاری وجود دارند که به تشریح و تحلیل آثار تصویری و نقاشی پرداخته‌اند اما مانگوئل در تصویرخوانی به‌دنبال باز کردن دریچه‌نگاه نویی است که در آن دست به پدیدارشناسی تصویر و وجود نشانه‌های زبانی و وجودی می‌زند. کتاب فصل‌هایی دارد که همگی با سرفصل « به مثابه‌ی » شروع می‌شوند. تصویر به‌مثابه‌ی روایت، تصویر به‌مثابه‌ی ارتباط و... همگی حاکی از نگاه بینارشته‌ای آلبرتو مانگوئل به نقاشی است. اما آلبرتو مانگوئل نگاه یک منتقد را به آثار ندارد. او بیشتر چشمان تیزبین و تربیت‌شده‌ی یک هنردوست را دارد که با تحلیل آثار نقاشی و پیدا کردن پایگاه‌های معناسازی در آن، بازتعریفی نو از دیدن و خوانش تصویر می‌دهد.

ترجمه‌ی کتاب

ترجمه‌ی کتاب تصویرخوانی را کیوان باجغلی، مترجم توانای کشور، انجام داده است. از کیوان باجغلی دو کتاب دیگر نیز منتشر شده‌. اولی کتاب با بورخس است که نوشته‌ی همین آلبرتو مانگوئل بوده و نشر ماهی چاپش کرده و دیگری را که نشر نیلوفر منتشر کرده و نوشته‌ی ایو بونفوا است نامش سنگ‌هایش شامگاه است.

درنهایت تصویرخوانی کتابی است که از پیر و جوان می‌توانند آن را شروع کنند و بیش‌از هرچیز دیگر کتابی است که گویا نویسنده‌اش، که کتابفروش بوده است، داستان نقاشی‌ها را برای شما تعریف می‌کند.