بزی که تبدیل به دیو شد

معرفی کتاب کودک دیو دیگ به سر نوشته فرهاد حسن‌زاده

مائده ذوالفقاری

سه شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴

کتاب دیو دیگ به سر
عکس روی جلد کتاب دیو دیگ به سر، تصویرگر: علی خدایی

داستان با معرفی یک چوپان «سمندر» و پسر کوچکش «دلاور» آغاز می‌شود. آن‌ها چهل بره و یک بز داشتند. روزی که با گله‌شان به  خانه برمی‌گردند متوجه نبودن بزشان می‌شوند. بز که در داستان بزبزک خوانده می‌شود از صاحبانش جا مانده و اکنون  باید خودش به تنهایی راه خانه را پیدا کند.

او راه می‌افتد و در کنار چشمه زنانی را می‌بیند که مشغول شستن ظرف‌ها و لباس‌ها هستند. بز، به دیگ سیاه و کثیفی می‌رسد که بوی سبزی آش می دهد. سرش را داخل دیگ می برد و بعد از خوردن سبزی‌ها در آن گیر می‌کند. اکنون او یک چهارپا است با چیزی سیاه و فلزی روی سرش!

زنان با دیدن او می‌ترسند و گمان می‌کنند او دیو سیاه دیگ به سر است!

بزبزک از آن‌ها دور می‌شود و در مسیر خود به مشاغل مختلفی مثل بقالی، خیاطی و آهنگری سر می‌زند و در آن‌ مکان ها نیز به دردسرش اضافه می‌شود. در نهایت او با ظاهری پریشان و غیرعادی به جایی می‌رسد که وقتی دلاور صدایش را می‌شنود گمان می‌کند که دیو بزش را خورده است!

در این حین اما سمندر با نی‌لبکی که می نوازد این ادعا را رد می‌کند و بز  نجات می‌دهد.

داستان هر چه به پایانش نزدیک‌تر می‌شود، هیجان مخاطب نیز بیشتر می‌شود. راوی داستان با مخاطب کودک خود صحبت می‌کند، او را هدایت می کند و سؤال‌هایی می‌پرسد که باعث ایجاد تعامل بین کتاب و کودک می‌شود.

متن قبل از شروع داستان :

«این دیگر چیست؟

 دیو چهارپا؟

-شاید.

دیو کله‌گنده؟

-شاید.

لولوخورخوره؟

-نمی‌دانم.

چطور است داستانش را بگویم تا با او آشنا بشوی؟ اول بگو ببینم، می ترسی یا نه؟ اگر می‌ترسی جلو نیا! این داستان درباره یک موجود ترسناک است. اگر مثل من شجاعی ورق بزن و دنبالم بیا!» 

کتاب «دیو دیگ به سر» علاوه بر روایت داستان، قسمتی با عنوان «هوش و سرگرمی» دارد که کودکان یا خردسالان می توانند هنگام خواندن  داستان یا بعد از آن به آن‌ها بپردازند.

نکته‌ی مهم این بخش این است که به کودک «حق انتخاب داشتن» را یادآوری می کند: «به بزبزک کمک کن از خیاطی بیاید بیرون! البته این کار را بعداً هم می‌توانی انجام بدهی، یعنی بعد از خواندن داستان» و این جملات، هربار تکرار می‌شوند.

شیوه‌ی کتاب‌سازی این کتاب نیز باعث جلب توجه مخاطب می‌شود، چرا که قسمت‌های سرگرمی، شامل صفحات تا شده در بین داستان اند و این تمایز باعث تعامل  کودک یا خردسال با کتاب می‌شود.

متن کتاب به گونه‌ای نوشته شده که همه‌ی شخصیت‌ها دیالوگ دارند. حتی خود بز که نقش اصلی است. به طوری که یک خواننده‌ی بزرگسال می تواند با عوض کردن لحن خود داستان را برای خردسالان جذاب‌تر کند.

همچنین تسهیلگران می توانند داستان را به  شیوه‌ی نمایشی اجرا کنند و یا حتی این نمایش را به کمک کودکان به اجرا در بیاورند!

بخشی از متن کتاب دیو دیگ به سر

«هوا تاریک شده بود. بزبزک تلوتلو خوران رفت و رفت تا رسید به میدان وسط روستا. حالا دیگر همه مردم روستا فهمیده بودند و توی میدان جمع شده بودند. اما مگر کسی جرئت داشت به او نزدیک شود!

سمندر و دلاور هم جزء تماشاچی ها بودند. سمندر که همه جا را گشته بود و اثری از بزش ندیده بود، غصه می‌خورد. او هم شنیده بود که یک دیو سیاه و سفید و عسلی و آهنی به روستا آمده است. شنیده بود که دیو چند نفر را درسته قورت داده و دکان چندنفر را غارت کرده و ...»

درباره‌ی فرهاد حسن‌زاده نویسنده کتاب

فرهاد حسن‌زاده، زاده‌ی ۲۰ فروردین ۱۳۴۱، نویسنده، روزنامه‌نگار و طنزپرداز ایرانی است. او در آبادان به دنیا آمد و اکنون در تهران ساکن است. از او تاکنون بیش از ۱۳۰ کتاب برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالان منتشر شده و جوایز مهمی در ایران و خارج از ایران دریافت کرده است. او سال‌ها در هفته‌نامه «دوچرخه»‌(ضمیمه نوجوان روزنامه همشهری) مسئول صفحه‌های ادبیات و طنز بود.

همچنین او از اعضای هیئت مؤسس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان است.

از جوایز بین المللی فرهاد حسن‌زاده:

راه‌یابی به فهرست نهایی جایزه هانس‌کریستین‌اندرسن ۲۰۱۸

دریافت دیپلم افتخار برای رمان زیبا صدایم کن از دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوانIBBY در شهر آتن

جزو ۶ نویسنده برتر در جایزه جهانی هانس کریستین اندرسن ۲۰۲۰

درباره‌ی علی خدایی تصویرگر کتاب

علی خدایی، نویسنده، تصویرگر و مشاور هنری، متولد سال ۱۳۳۸ است. او فعالیت حرفه‌ای خود را از سال ۱۳۶۵ شروع کرد و تا به حال تصویرگری بیش از ۸۰ عنوان کتاب را انجام داده است. از جمله آثار او می‌توان به «شوخی با حیوانات»، «چی مثل چی؟»، « تکه‌کاغذهای رنگی»، «موش موشک کجایی؟»، «کلاغ مثل کلاغ»، «همین و همان»، «تو لک‌لکی یا دارکوب؟»و... اشاره کرد.

جایزه، لوح تقدیر و تندیس از دومین جشنواره مطبوعات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، برگزیده کاتالوگ BAIJ ژاپن در سال ۲۰۰۰، برگزیده کاتالوگ جشنواره بلگراد در سال‌های ۲۰۰۳، ۲۰۰۵ و ۲۰۰۹، جایزه  نفر اول دومین جشنواره کتاب های درسی در سال ۱۳۸۴، برگزیده از سوی دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان IBBY ۱۳۹۳ و ...بخشی از کارنامه حرفه‌ای این هنرمند است.

دیدگاه ها

در حال حاضر دیدگاهی برای این مقاله ثبت نشده است.

مطالب پیشنهادی

زیبا صدایم کن

زیبا صدایم کن

معرفی کوتاه کتاب کودک زیبا صدایم کن نوشته‌ی فرهاد حسن زاده

مبارزه‌ی سرسختانه‌ی طبیعت با فناوری

مبارزه‌ی سرسختانه‌ی طبیعت با فناوری

درباره کتاب ربات جنگلی (The Wild Robot) اثر پیتر براون

خود راه بگویدت که چون باید رفت

خود راه بگویدت که چون باید رفت

مروری بر کتاب و کسی نمی داند در کدام زمین می میرد نوشته‌ی مهزاد الیاسی بختیاری

کتاب های پیشنهادی