کتاب اردشیر سیزدهم

معرفی کتاب اردشیر سیزدهم

کتاب اردشیر سیزدهم اثری منحصر به فرد و سندی مهم از زندگی و اندیشه اردشیر محصص، یکی از بزرگ‌ترین و تاثیرگذارترین هنرمندان و کارتونیست‌های معاصر ایران است. این کتاب که به کوشش کتایون (نازی) بگلری گردآوری شده، در قالبی نامتعارف، یک مصاحبه نیست، بلکه همان‌طور که از عنوان فرعی آن برمی‌آید، «مصاحبه اردشیر محصص با اردشیر محصص» است.

ایده اصلی کتاب اردشیر سیزدهم

ایده شکل‌گیری کتاب خود به اندازه‌ی آثار محصص، خلاقانه و ساختارشکن است. کتایون (نازی) بگلری در اوایل دهه ۱۹۹۰ تصمیم به مصاحبه با این هنرمند می‌گیرد. محصص با این شرط می‌پذیرد که سوالات به صورت کتبی برای او در نیویورک ارسال شود. اما نتیجه، شگفت‌انگیز است:

«تمام سوال‌های من را حذف کرده بود و به جای آن سوال‌هایی را گذاشته بود که ترجیح می‌داد از او پرسیده شود. این دیگر مصاحبه کتایون بگلری با اردشیر محصص نبود. این شده بود گفتگوی اردشیر محصص با اردشیر محصص...»

این کنش هنرمندانه، فرم کتاب را با محتوای اندیشه او همسو می‌کند. محصص که در آثارش همواره به نقد قدرت و ساختارهای کنترل‌گر می‌پرداخت، در اینجا خود کنترل کامل روایت را به دست می‌گیرد و مصاحبه را به یک خودنگاره‌ی صادقانه و بی‌پرده تبدیل می‌کند.

محتوای کتاب اردشیر سیزدهم

این کتاب از طریق همین پرسش و پاسخ‌های خودساخته، به خواننده اجازه می‌دهد تا مستقیماً با ذهنیت، فلسفه هنری، خاطرات و نگاه انتقادی اردشیر محصص به جهان پیرامونش آشنا شود. این اثر، که شامل تصاویری از آثار هنرمند نیز هست، فرصتی برای درک عمیق‌تر دغدغه‌های او در مورد تاریخ، سیاست، انسانیت و هنر فراهم می‌آورد. کتاب به صورت دوزبانه (فارسی و انگلیسی) تنظیم شده و شماره‌گذاری صفحات آن نیز به تبعیت از هر دو زبان است.

درباره هنرمند و گردآورنده

اردشیر محصص (۱۳۱۷-۱۳۸۷) از پیشگامان کاریکاتور مدرن در ایران بود. کتایون (نازی) بگلری، گردآورنده و مترجم این اثر، با درک عمیق از کنش هنری محصص، به جای اصرار بر فرم مصاحبه سنتی، این گفتگوی منحصربه‌فرد را پذیرفته و آن را برای مخاطبان آماده کرده است. این کتاب توسط نشر نظر به چاپ رسیده است.

کتاب اردشیر سیزدهم یک مصاحبه‌نامه متعارف نیست، بلکه یک اثر هنری مفهومی است که به خواننده اجازه می‌دهد تا با ذهن یکی از بزرگترین هنرمندان معاصر ایران روبرو شود. این اثر برای علاقه‌مندان به هنر، تاریخ و اندیشه انتقادی، منبعی منحصر به فرد و قابل تامل است.