کتاب مکاشفات جادو
مجموعه سی نمایشنامه
معرفی کتاب مکاشفات جادو مجموعه سی نمایشنامه
کتاب مکاشفات جادو اثری است از نغمه ثمینی، یکی از مهم‌ترین و پرکارترین نمایشنامه‌نویسان معاصر ایران. این مجموعه در سال ۱۴۰۳ توسط نشر نی منتشر شده و در قالبی کم‌سابقه با ۱۱۶۵ صفحه در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
کتاب مکاشفات جادو دربرگیرنده‌ی سی نمایشنامه از ثمینی است؛ آثاری که برخی از آن‌ها پیش‌تر اجرا یا منتشر شده‌اند و برخی دیگر برای نخستین بار در کتاب مکاشفات جادو به چاپ رسیده‌اند. انتشار این مجموعه، نقطه عطفی در تاریخ نمایشنامه‌نویسی ایران محسوب می‌شود، چراکه نخستین بار است که آثار کامل یک زن نمایشنامه‌نویس ایرانی در چنین ابعادی گردآوری و منتشر می‌شود.
خلاصه کتاب
کتاب مکاشفات جادو سفری سی‌ساله در جهان نمایشنامه‌نویسی نغمه ثمینی است. این کتاب خواننده را از اتودها و تجربه‌های نخستین نویسنده در دهه‌ی ۱۳۷۰ تا رسیدن به نمایشنامه‌های مهم و شناخته‌شده او همراهی می‌کند.
نمایشنامه‌های کتاب در چهار دوره‌ی زمانی و محتوایی تنظیم شده‌اند:
- دوره‌ی اول: خواب‌های نخستین → شکل‌گیری تجربه‌های ابتدایی و ایده‌های خام نویسنده.
- دوره‌ی دوم: رویای صحنه → ورود جدی ثمینی به عرصه‌ی حرفه‌ای و اجراهای پرشمار در دهه‌ی ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰.
- دوره‌ی سوم: بی‌قراری و جنون → نمایشنامه‌هایی متأثر از شرایط اجتماعی و دغدغه‌های شخصی.
- دوره‌ی چهارم: آینه → آثار پخته‌تر، بازتاب‌دهنده‌ی نگاه و تجربه‌های عمیق‌تر او در کار نمایشنامه‌نویسی.
این ساختار، نوعی روایت موازی از زیست شخصی و حرفه‌ای نویسنده و تاریخ اجتماعی-فرهنگی ایران طی سه دهه اخیر ارائه می‌دهد.
موضوع کتاب
موضوع اصلی کتاب، نمایشنامه‌های معاصر ایرانی است، اما در لایه‌های عمیق‌تر، می‌توان آن را روایتی از تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی سه دهه‌ی اخیر ایران از خلال نمایشنامه‌های ثمینی دانست.
کتاب مکاشفات جادو تنها مجموعه‌ای از متون نمایشی نیست، بلکه سندی ارزشمند برای مطالعه‌ی روند نمایشنامه‌نویسی زنان در ایران و گسترش جایگاه تئاتر به‌عنوان ابزاری برای بازنمایی تجربه‌های جمعی و فردی است.
درباره نویسنده
نغمه ثمینی (متولد ۱۳۵۲) نمایشنامه‌نویس، مدرس دانشگاه و پژوهشگر تئاتر است. او نوشتن نمایشنامه را از اوایل دهه‌ی ۱۳۷۰ همزمان با تحصیل در رشته‌ی نمایش در دانشگاه تهران آغاز کرد.
ثمینی طی بیش از سه دهه فعالیت، به یکی از پرکارترین نمایشنامه‌نویسان ایران تبدیل شده و آثارش در داخل و خارج از ایران بارها به صحنه رفته است. او علاوه بر نوشتن نمایشنامه، به تدریس نمایشنامه‌نویسی و تاریخ تئاتر نیز پرداخته و همواره تلاش کرده تا پلی میان تجربه‌ی آکادمیک و صحنه‌ی زنده‌ی تئاتر برقرار کند.
جملات کتاب
در بخشی از مقدمه نویسنده می‌خوانیم:
- «تمام ایده‌ها اول به صورت نمایشنامه و برای زنده شدن بر روی صحنه به ذهن من می‌آیند. من اسم این مرض را می‌گذارم "جنون صحنه".»
- «نوشتن دیگر تفنن نیست. نوشتن رگ گردن است.»
چرا باید این کتاب را بخوانیم؟
- نخستین مجموعه‌ی کامل آثار یک زن نمایشنامه‌نویس ایرانی در چنین حجم و گستره‌ای است.
- شامل سی نمایشنامه از مهم‌ترین متون نمایشی سه دهه‌ی اخیر ایران است که بخشی از آن‌ها پیش‌تر در صحنه‌های داخلی و خارجی اجرا شده‌اند.
- برای علاقه‌مندان به تئاتر معاصر ایران، پژوهشگران جایگاه زنان در هنر و نیز کسانی که می‌خواهند تحولات اجتماعی ایران را از دریچه هنر ببینند، این کتاب منبعی بی‌بدیل به‌شمار می‌آید.
- ترکیب متون منتشرشده و منتشرنشده در کنار مقدمه‌های نویسنده، فرصتی ارزشمند برای درک فرآیند نوشتن و تکامل اندیشه‌ی هنری ثمینی فراهم می‌کند.
