کتاب جامعه شناسانه اندیشیدن

معرفی کتاب جامعه شناسانه اندیشیدن

کتاب جامعه شناسانه اندیشیدن، اثر زیگمونت باومن و تیم می، اثری است که به جای ارائه پاسخ‌های قطعی، به خواننده شیوه‌ای برای پرسشگری و نگریستن به جهان اجتماعی می‌آموزد. این کتاب دعوتی است برای فراگیری یک «نگاه جامعه‌شناسانه»؛ مهارتی که به ما کمک می‌کند تا پدیده‌هایی را که در زندگی روزمره بدیهی و طبیعی می‌پنداریم، از منظری نوین و انتقادی مورد بررسی قرار دهیم.

موضوع اصلی کتاب جامعه شناسانه اندیشیدن

این اثر تلاش می‌کند تا وجه تمایز اندیشه جامعه‌شناختی را از فهم عامه و دیگر رشته‌های علوم اجتماعی مشخص کند. به باور نویسندگان، جامعه‌شناسی صرفاً مجموعه‌ای از دانش انباشته‌شده نیست، بلکه یک کردار نظام‌مند و یک شیوه تفکر است که بر فهم کنش‌های متقابل انسانی در دل شبکه‌های وابستگی متقابل تمرکز دارد. این کتاب با ارجاع به ایده «تخیل جامعه‌شناسانه» سی رایت میلز، استدلال می‌کند که وظیفه جامعه‌شناسی، پیوند زدن میان تجارب فردی و ساختارهای اجتماعی گسترده‌تر است. در واقع، این کتاب به ما نشان می‌دهد که چگونه انتخاب‌ها، ارزش‌ها و هویت ما تحت تأثیر زمینه‌های اجتماعی و تاریخی شکل می‌گیرند.

ساختار کتاب جامعه شناسانه اندیشیدن و محتوای آن

کتاب جامعه شناسانه اندیشیدن در سه بخش اصلی تنظیم شده است. بخش نخست به بررسی «کنش و فهم در زندگی روزمره» می‌پردازد و مفاهیمی چون هویت‌یابی، پیوندهای اجتماعی و مرزبندی میان «ما» و «دیگری» را واکاوی می‌کند. بخش دوم به «انتخاب‌ها، زمینه‌ها و چالش‌ها» اختصاص دارد و موضوعاتی چون قدرت، ارزش‌ها، بدن، مصرف و سبک زندگی را از منظر جامعه‌شناختی تحلیل می‌کند. بخش پایانی نیز نگاهی به «گذشته و آینده» دارد و به جایگاه جامعه‌شناسی در فهم دگرگونی‌های اجتماعی و نسبت آن با مقوله آزادی می‌پردازد.

درباره نویسندگان

زیگمونت باومن (۱۹۲۵-۲۰۱۷) یکی از برجسته‌ترین و پرکارترین جامعه‌شناسان دوران معاصر بود. او که در لهستان در خانواده‌ای یهودی زاده شد، به دلیل وقوع جنگ جهانی دوم به شوروی گریخت و پس از جنگ، به عنوان یک متفکر چپ‌گرا در دانشگاه ورشو به تدریس جامعه‌شناسی پرداخت. موضع انتقادی او نسبت به نظام حاکم، منجر به اخراجش از دانشگاه و سلب تابعیت لهستانی‌اش در سال ۱۹۶۸ شد. باومن پس از مهاجرت به انگلستان، کرسی استادی دانشگاه لیدز را بر عهده گرفت و تا پایان عمر به فعالیت علمی خود ادامه داد.

او برای نظریه‌پردازی درباره مفاهیم کلیدی چون «مدرنیته سیال» (Liquid Modernity) شهرت دارد؛ مفهومی که به وضعیت ناپایدار، متغیر و پیش‌بینی‌ناپذیر زندگی در دوران معاصر اشاره دارد. باومن، متأثر از متفکرانی چون مکتب فرانکفورت، گرامشی و لویناس، همواره نگاهی انتقادی به مدرنیته و پیامدهای آن داشت.

تیم می، استاد جامعه‌شناسی، در ویرایش دوم و سوم کتاب با باومن همکاری کرده و مباحث جدیدی را، به خصوص در زمینه تأثیر فناوری‌های نوین و رسانه‌های اجتماعی، به کتاب افزوده است.

درباره ترجمه

این اثر توسط فرهنگ ارشاد به فارسی برگردانده شده و نشر نی آن را منتشر کرده است. ترجمه حاضر بر اساس ویراست سوم و نهایی کتاب (۲۰۱۹) صورت گرفته که جدیدترین و کامل‌ترین نسخه از این اثر مهم به شمار می‌رود.

این کتاب برای چه کسانی است؟

کتاب جامعه شناسانه اندیشیدن یک کتاب درسی استاندارد نیست، بلکه راهنمایی برای پرورش یک نوع نگرش انتقادی و بازاندیشانه به جهان است. این اثر برای دانشجویان جامعه‌شناسی و علوم اجتماعی و همچنین تمام کسانی که علاقه‌مند به درک عمیق‌تر نیروهای اجتماعی شکل‌دهنده به زندگی‌شان هستند، منبعی ضروری و راهگشاست.