کتاب بی یاد تو هرگز

کتاب خاطرات افسران حزب توده روایت یکی از حادترین مقاطع تاریخ معاصر توسط یکی از مهم ترین رمان نویسان ایرانی، علی محمد افغانی حاوی دقایق و نکات کمتر بازگو شده ای از کودتای ۲۸ مرداد است. افغانی کتاب را با تمرکز بر دوست و همرزم قدیمی اش اسماعیل محقق دوانی آغاز می‌کند، سروان ارتش که در سپیده دم ۲۶ مرداد ۱۳۳۴ در یک گروه شش نفری تیرباران شد. اما در ادامه فضای ملتهب سیاسی ایرانی در آستانه کودتای ۲۸ مرداد و پیامدهای خونین آن را شرح می‌دهد.

توضیح ضروری

پیش از خواندن کتاب باید به این نکته توجه کرد که دیدگاه نویسنده کتاب نسبت به حزب فرقه دموکرات آذربایجان محصول اغراض و وابستگی ایدئولوژیک است. امروزه با آشکار شدن حقایق و استاد تاریخی، وابستگی این فرقه و رهبرشان به اتحاد جماهیر شوروی کمونیستی آن زمان محرز است. هدف اصلی این فرقه، پیاده کردن اهداف مداخله جویانه اتحاد جماهیر شوروی در ایران و در گام بعد جدا کردن آذربایجان از ایران بوده است. بنابراین توجه به این نکته، پیشاپیش خواننده را در خوانش انتقادی باورها و عقاید سیاسی نویسنده یاری خواهد کرد، که گرچه در آن سال ها در حال مبارزه با رژیم پهلوی بوده اما همزمان سودای وابسته کردن ایران به بلوک شرق و نظام کمونیستی را هم داشته است.